ตลาดเสรีไม่มีจริง

ยิ่งกิจการใหญ่โตก็ยิ่งผูกขาด

เชื่อว่าทุกท่านคงเคยเห็นข่าวหรือสัมผัสได้ด้วยตนเองจากการทำการค้าขาย แล้วพบว่า ตลาดแต่ละแห่งนั้น ล้วนมีเจ้ามือ หรือเจ้าพ่อเจ้าแม่คุมอยู่ ทั้งในแบบที่ผิดกฎหมายและไม่ผิดกฎหมาย

แล้วตลาดเสรีแบบที่เราได้เรียนรู้มาจริงๆนั้นอยู่ตรงไหน?

ตลาดเสรีในทางเศรษฐศาสตร์นั้น เป็นเพียงทฤษฎีที่อยู่แต่ในแผ่นกระดาษเท่านั้นครับ ตลาดเสรีในโลกของความเป็นจริงมันไม่มี ที่มันไม่มีเพราะอำนาจต่อรองและอำนาจครอบงำเหนือตลาดของรายใหญ่นั่นเอง และแม้จะมีกฎหมายมากำกับควบคุมเพื่อให้เกิดตลาดเสรี แต่ที่สุดแล้วตัวกฎหมายเองก็โดนบิดเบือนและถูกละเลยโดยเจ้าหน้าที่รัฐผู้บังคับกฎหมายเสียเอง ตัวอย่างมีมากมายครับ เช่น

บางท่านอาจจะเคยพยายามนำสินค้าไปขายในห้าง แต่เจอรายใหญ่กีดกัน โดยทำสัญญาผูกขาดกับห้างไว้ว่า ไม่ให้ผู้ขายรายอื่นที่ขายสินค้าชนิดเดียวกันมาขายแข่งกับตนในห้างเดียวกัน ที่ทำได้แบบนี้ก็เพราะมีสาขาร้านอยู่ทั่วประเทศเป็นตัวต่อรอง

บางท่านอาจจะเคยเอาสินค้าเกษตรไปขายให้กับคนกลางรายใหญ่ ซึ่งรับซื้อสินค้าเกษตรแบบไม่อั้น และด้วยอำนาจทุนที่มีมากนี้เอง ก็ได้ใช้เป็นเงื่อนไขในการกดราคาซื้อสินค้าเกษตรกับเกษตรกรอย่างไม่เป็นธรรม และนำสินค้าที่ซื้อมาได้ถูกๆนั้น ไปขายต่อโดยตั้งราคาไว้สูงกว่าที่ควรจะเป็น และเรียกมันว่าเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่ม แต่มันก็ไม่ได้มีอะไรเพิ่มจริงนอกจากราคา เรียกว่าไม่เป็นธรรมกับทั้งฝ่ายผู้ผลิตและผู้บริโภค ทั้งนี้ก็เพื่อเพิ่มส่วนต่างของกำไรตัวเองให้มากขึ้น

เครื่องมือในการยึดครองโลกของระบบทุนนิยม

คำว่า "ผู้บริโภค" จริงๆเขาหมายถึงเหยื่อนั่นเอง เพียงแต่เรียกให้สุภาพเท่านั้นแหละ

ภายใต้ชีวิตสะดวกสบายจะซื้ออะไรก็มีขาย จะต้องการอะไรก็หาให้ได้อย่างเช่นทุกวันนี้ จะมีสักกี่คนที่รู้ความจริงว่า เราเป็นแค่ไก่ในเล้าของระบบทุนเท่านั้น

เพราะอะไร?

สินค้าทุกชิ้นที่เราซื้อมาใช้นั้นล้วนแล้วแต่มีลิขสิทธิ์ สิทธิบัตรกำกับอยู่ทั้งนั้น จะไปทำลอกเลียนแบบโดยไม่จ่ายเงินค่าสิทธิ์ก็ไม่ได้ หรือสินค้าอย่างน้ำมัน ก็มาจากระบบสัมปทานผูกขาด

ทำไมทุนนิยมถึงต้องทำลายรากเหง้าภูมิปัญญาของสังคม

เมื่อเราละทิ้งรากเหง้าภูมิปัญญาเดิมของบรรพบุรษ เราก็เป็นได้แค่หนูถีบจักรเท่านั้นเอง

อ่านหัวข้อแล้วเหมือนเป็นข้อหาอุกฉกรรจ์นะครับ แต่มันคือความจริงที่ไม่อาจปฏิเสธได้ เพราะอะไร?

ที่ผ่านมาเราเห็นกระแสทุนนิยมและกระแสของอุตสาหกรรมแทรกซึมเข้าไปในทุกๆวงการ ทุกๆสาขาอาชีพ แล้วก็ทำลายวิถีเก่าๆ ภูมิปัญญาเก่าๆ หรือของเก่าๆที่บรรพบุรุษของเราใช้ในการพึ่งพาตนเองจนสิ้น นับตั้งแต่การปฏิวัติอุตสาหกรรมที่พาคนจากเรือกสวนไร่นา เข้ามาเป็นคนงานค่าแรงถูกในเมืองและในระบบอุตสาหกรรม มาเป็นชนชั้นกลางที่ต้องอยู่อย่างดิ้นรน และหวาดกลัวว่าจะเสียสถานะทางการเงินและทางสังคมของตน ภูมิปัญญาอันเป็นรากเหง้าเดิมของเราก็แทบจะสูญพันธุ์ไป และมีลัทธิบริโภคนิยมพร้อมกับสินค้าดาษๆที่ดูเหมือนกันไปหมดมาแทนที่

ระบบทุนนิยมสร้างเหตุผลอันสวยหรูและบอกกับเราว่า ของใหม่ย่อมดีกว่า สะดวกสบายกว่า มั่งคั่งร่ำรวยกว่า ทันสมัยกว่า ส่วนเราก็เชื่อเพราะไม่รู้ทันคำลวงโลกนั้นที่ถูกฉายผ่านสื่อต่างๆตลอดเวลา ซึ่งเมื่อไหร่ที่เราได้ยินคำว่านวัตกรรมใหม่ที่ดีกว่า นั่นก็มักจะหมายความว่าภูมิปัญญาดั้งเดิมได้ถูกแซะออกไปจากอารยธรรมมนุษย์อีกหนึ่งอย่าง แล้วเขาก็จะเอานวัตกรรมที่เขาจดสิทธิบัตรหรือลิขสิทธิ์แล้วนี่แหละมาขายเพื่อหากินกับเราตลอดชีวิต ทั้งๆที่ก่อนหน้านั้น เราไม่เคยจะต้องเสียเงินให้กับสิ่งที่ภูมิปัญญาของเราทำได้เลยแม้แต่นิดเดียว

การล่าอาณานิคมระดับรากหญ้า

การล่าอาณานิคมไม่ได้หายไปไหน แต่กำลังเปลี่ยนรูปแบบอย่างเนียนๆเท่านั้นเอง

เคยสังเกตไหมครับว่าทำไมร้านโชว์ห่วย ร้านขายของตึกแถว ค่อยๆหายไป กลายเป็นห้าง กลายเป็นคอมมูนิตี้มอลล์ กลายเป็นซุปเปอร์มาร์เก็ต กลายเป็นแฟรนไชส์ร้านสะดวกซื้อชื่อดัง ตลาดสดกลายเป็นร้านขายอาหารสดภายใต้เงื้อมเงาบริษัทยักษ์ใหญ่ คลีนิกตึกแถวที่เคยมี ค่อยๆหายไปกลายเป็นโรงพยาบาลหรือโรงพยาบาลขนาดเล็กแถมราคาค่ารักษาพยาบาลก็แพงมาก ทำไมเกษตรกรรายเล็กรายน้อยถึงได้หมดตัวเป็นหนี้เป็นสิน ต้องเช่าที่นาหรือเป็นแรงงานราคาถูกรับจ้างนายทุนทำนา ทำไมเกษตรกรจำนวนมากจึงต้องทำปศุสัตว์ภายใต้ระบบเกษตรพันธสัญญา ทำไมอาหารที่เรากินเข้าไปจึงผลิตจากบริษัทเพียงไม่กี่แห่ง ทำไมเราทางเลือกในการรักษาสุขภาพของเราจึงน้อยลงเรื่อยๆ

มนุษย์จะพัฒนาไปไหน?

การพัฒนาทุกวันนี้มันมีสภาพเป็นแบบนี้ครับ พัฒนาเพื่อการผูกขาดของธุรกิจไม่ใช่เพื่อประชาชน

ช่วงที่ผ่านมาหลังการปฏิวัติ ก็ได้มีกระแสเรื่องปฏิรูปประเทศขึ้นมาในแทบทุกวงการ ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง เศรษฐกิจ การศึกษา เรื่องคอรัปชั่น ฯลฯ นอกจากการปฏิรูปประเทศแล้วก็ยังมีการพูดถึงการพัฒนาประเทศด้วย ซึ่งเห็นแนวทางพัฒนาประเทศในแต่ละด้านแล้วละเหี่ยใจอย่างแรง

ก็จะพัฒนาไปไหนล่ะครับ?
ก็จะพัฒนาไปเพื่ออะไรล่ะครับ?

ถ้าอธิบายประเด็นนี้ได้ไม่ตรงจุด ถ้าไม่เข้าใจความเป็นจริงของปัญหาหรือรากเหง้าของปัญหา ต่อให้พัฒนาไปมากแค่ไหน หรือเจริญก้าวหน้าอย่างไรก็ไม่มีวันที่จะทำให้มันดีได้เลย